Cukrzyca to choroba, która nie wybiera ze względu na wiek, gdyż może pojawić się u każdego. Współcześnie coraz więcej dzieci choruje na cukrzycę. Cukrzyca typu 1 dotyka dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym, a cukrzyca typu 2 pojawia się u nastolatków. Jakie są jej najważniejsze objawy i przyczyny? Jak leczyć cukrzycę u dzieci?
Przyczyny i czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy u dzieci
U dzieci najczęściej występuje cukrzyca typu 1, w której dochodzi do całkowitego braku wydzielania insuliny. W większości przypadków jej przyczyną jest zniszczenie komórek beta trzustki, ale też na jej powstawanie wpływają czynniki genetyczne. Z kolei rzadziej występują u dzieci cukrzyce monogenowe, czyli takie, które są związane z mutacją pojedynczego genu. Przykładem może być tutaj cukrzyca typu MODY, którą dzieci dziedziczą w sposób autosomalny dominujący. Czynnikiem genetycznym jest również spowodowana cukrzyca noworodkowa przemijająca albo utrwalona. W cukrzycy związanej z mukowiscydozą dochodzi do niedoboru insuliny, który będzie nasilał się przez ciągłe infekcje dróg oddechowych, a także poprzez zastosowane leki – przeważnie sterydy. Z kolei cukrzyca typu 2 u dzieci pojawia się najczęściej z powodu braku aktywności fizycznej, nadwagi i otyłości, w związku z czym dochodzi do insulinooporności. Jeśli chodzi o cukrzycę typu 2, to jest to taki rodzaj cukrzycy, któremu można zapobiec.
Objawy cukrzycy u dzieci
U dziecka, które choruje na cukrzycę, mogą pojawić się typowe objawy, takie jak: częste oddawanie moczu oraz wzmożone pragnienie.
Objawy cukrzycy typu 1 u dzieci
Cukrzyca typu 1 zaczyna się u dzieci nagle i gwałtownie, a o jej istnieniu mogą świadczyć następujące objawy:
- polidypsja, czyli wzmożone pragnienie;
- częste oddawanie moczu oraz moczenie nocne;
- spadek masy ciała, a także na początku zwiększony apetyt, a potem już brak apetytu;
- zapalenie zewnętrznych narządów moczowo-płciowych, a do tego u małych dzieci pojawia się pieluszkowe zapalenie skóry;
- zapalenie gardła, ale bez gorączki;
- osłabię i zmęczenie;
- senność;
- rozdrażnienie;
- w ostateczności dochodzi do śpiączki bądź utraty przytomności;
- zapach acetonu z ust;
- zaburzenia ostrości widzenia;
- sucha skóra i śluzówki, a także zapadnięte gałki oczne, co świadczy o znacznym odwodnieniu;
- przyspieszony oraz pogłębiony oddech Kussmaula;
- bóle brzucha;
- nudności i wymioty;
- skurcze mięśniowe.
Objawy cukrzycy typu 2 u dzieci
W cukrzycy typu 2 u dzieci mogą nie pojawić się żadne objawy, ale też bardzo często ten typ cukrzycy dotyczy dzieci z nadwagą i otyłością. Wtedy można zaobserwować u dziecka:
- trudności z gojeniem się ran;
- świąd skóry;
- nawracające zakażenia oraz infekcje;
- zmęczenie;
- senność;
- spadki cukru, napady głodu, które będą związane z insulinoopornością ora z następczym nadmiernym wyrzutem insuliny;
- rozdrażnienie.
Diagnoza cukrzycy u dzieci
Aby rozpoznać cukrzycę u dzieci, należy wykonać pomiary stężenia glukozy we krwi, a także sprawdzić, czy występują typowe objawy. Cukrzycę można rozpoznać, gdy stwierdza się:
- objawy cukrzycy z przygodną glikemią powyżej 200 mg/dl o wolnej porze dnia albo
- glikemię na czczo powyżej 126 mg/dl lub
- glikemię powyżej 200 mg/dl w 120 minucie testu obciążenia glukozą.
W celu diagnozy cukrzycy można również wykonać oznaczenie stężenia insuliny albo peptydu C na czczo. W cukrzycy typu 2 wyniki będą prawidłowe albo zwiększone, a w cukrzycy typu 1 będą niskie.
Leczenie cukrzycy u dzieci
Leczenie cukrzycy u dzieci będzie zależało od tego, jaki typ cukrzycy ma dziecko. Tak więc w cukrzycy typu 1 konieczne będzie leczenie za pomocą intensywnej funkcjonalnej insulinoterapii albo pompy insulinowej. Z kolei cukrzycę noworodkową przemijająca na początku leczy się małymi dawkami insuliny, ale też są takie jej typy, które będą dobrze reagowały na leki doustne. Natomiast cukrzycę noworodkową utrwaloną leczy się insuliną.
Przy cukrzycy, która występuje z mukowiscydozą, podaje się insulinę, ponieważ jest to konieczne przy zakażeniach dróg oddechowych. Natomiast później może być już potrzebna stała insulinoterapia.
Z kolei cukrzycę typu 2, a w tym cukrzycę MODY, leczy się przeważnie dietą oraz lekami doustnymi.
U dzieci może występować zarówno cukrzyca typu 1, jak i typu 2. Jeśli chodzi o przyczyny cukrzycy, to zależą one od jej typu. Na cukrzycę typu 1 nie mamy wpływu, ponieważ jest to choroba autoimmunologiczna. Z kolei cukrzyca typu 2 może być spowodowana nadwagą, otyłością, niezdrowym stylem życia czy brakiem aktywności fizycznej. Dlatego warto zadbać o prawidłową dietę swoich dzieci, a także odpowiednią dawkę aktywności fizycznej.
