Cukrzyca, która jest nieprawidłowo leczona albo nie jest w ogóle leczona, może doprowadzić do rozwoju groźny powikłań. Jeśli będzie stale utrzymywał się wysoki poziom glukozy we krwi, to będzie to miało niekorzystny wpływ na kondycję naczyń krwionośnych, a także układu nerwowego. Jednym z powikłań cukrzycy jest stopa cukrzycowa. Jakie są objawy tej choroby i jak ją leczyć?
Co to jest stopa cukrzycowa?
Stopa cukrzycowa, inaczej zespół stopy cukrzycowej, to przewlekłe powikłanie cukrzycy, które może pojawić się u osób chorych na cukrzycę typu 1 oraz na cukrzycę typu 2. Jeśli stopa cukrzycowa będzie nieleczona, to może spowodowanie ona nieodwracalne deformacje stopy, martwicę, a w ostateczności nawet amputację.
W tej chorobie na powierzchni podeszwowej albo grzbietowej stopy mogą pojawić się owrzodzenia oraz deformacje. Do tego w tych miejscach skóra jest przesuszona i może zacząć się łuszczyć. Kiedy nie zastosuje się odpowiedniego leczenia, to zmiany te ulegają nadkażeniom bakteryjnym, a to z kolei powoduje ropowicę stopy. W ostatnim stadium choroby dochodzi do obumarcia tkanek, a więc do martwicy, która już jest wskazaniem do amputacji.
Przyczyny stopy cukrzycowej
Najważniejszą przyczyną występowania tej choroby jest utrzymujący się wysoki poziom glukozy we krwi. Taka hiperglikemia powoduje uszkodzenia naczyń krwionośnych i wraz z upływem czasu naczynia te stają się mniej elastyczne, przez co bardziej podatne na występowanie zmian miażdżycowych. Z kolei zmiany te upośledzają przepływ krwi, a to powoduje niedokrwienie tkanek stopy.
Poza tym nieprawidłowy poziom glukozy wpływa również na układ nerwowy, a przeważnie w obrębie kończyn. Poprzez to dochodzi do uszkodzenia czuciowych włókien nerwowych, czyli neuropatii cukrzycowej, przez co gorsze jest odczuwanie bólu czy temperatury. To powoduje uszkodzenia stopy, które są niezauważane.
Do tego ryzyko rozwoju stopy cukrzycowej zwiększa nieprawidłowe, ale też zbyt duże obciążenie różnych części stopy. Na rozwój stopy cukrzycowej są bardziej narażone osoby po 50. roku życia oraz z nadciśnieniem tętniczym lub z niewłaściwym stężeniem lipidów, a także z nadwagą i otyłością. Wpływa na to także źle dobrane obuwie oraz nieprawidłowy sposób stawiania stopy.
Objawy stopy cukrzycowej
Objawy, które mogą wskazywać na rozwój stopy cukrzycowej, to tworzenie się modzeli, czyli zgrubień warstwy rogowej naskórka, a także dochodzi do nadmiernego rogowacenia skóry, przez co skóra pięt staje się twarda oraz przesuszona, a do tego ma tendencję do pękania. Poza tym może pojawić się tzw. efekt skarpetek, a to oznacza osłabienie czucia w stopie, które przypomina uczucie, pojawiające się, gdy nosi się zbyt ciasne skarpetki. Do tego chory słabiej zaczyna odczuwać ból, który jest wynikiem urazów i uszkodzeń. Nasila się drętwienie stopy, a także pojawia się mrowienie i ból stopy podczas wykonywania ruchu. Takie uszkodzenie stopy oraz przerwanie ciągłości tkanek może szybko ulec nadkażeniu, a do tego będą się trudno goiły.
Jak leczyć stopę cukrzycową?
W leczeniu stopy cukrzycowej ważna jest regularność. Podczas leczenia istotne znaczenie ma wyrównanie stężenia glukozy we krwi, a także wprowadzenie leczenia farmakologicznego. Do tego dochodzi odpowiednia dieta, która pozwoli uregulować metabolizm węglowodanów oraz tłuszczów. Należy również leczyć zaburzenia lipidowe, co pozwoli zapobiec pogłębianiu się zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych. W przypadku, gdy doszło do zakażenia owrzodzenia, konieczne będzie włączenie antybiotykoterapii, a także stosowanie specjalnych opatrunków. Istotne jest również odpowiednie obuwie, a także wkładki ortopedyczne. Poza tym na czas leczenia należy odciążyć kończynę, więc wtedy lepiej poruszać się np. o kulach.
Zapobieganie rozwojowi stopy cukrzycowej
Oczywiście konieczne jest utrzymywanie glikemii na właściwym poziomie, a także dbanie o prawidłowe normy ciśnienia tętniczego oraz stężenia lipidów. Należy również odpowiednio dbać o stan i higienę swoich stóp. Stopy powinny być codziennie myte i natłuszczane, co pozwoli zapobiec przesuszeniu skóry. Nie poleca się intensywnego złuszczania naskórka albo stosowania preparatów na odciski. Można stosować kremy pielęgnacyjne do stóp, które są przeznaczone dla osób z cukrzycą, a mają one działanie regeneracyjne oraz zwiększające odporność skóry na zrogowacenia. Jeśli pojawią się rany, otarcia albo pęknięcia, trzeba będzie zastosować specjalistyczne preparaty gojące, które mają postać sprayów lub żeli.
Stopa cukrzycowa to zespół dolegliwości, które dotykają stopy. Jest to przewlekłe powikłanie cukrzycy, które nieleczone, może doprowadzić do nieodwracalnych deformacji stopy, a także do jej martwicy i w konsekwencji do amputacji kończyny.
