Ciągle powszechny jest pogląd, że osteoporoza to nieuleczalna choroba przewlekła. Jednak to nie jest prawda, ponieważ osteoporozę można skutecznie leczyć, chociaż będzie to zależało od kilku czynników. Ważne znaczenie ma leczenie farmakologiczne, a także modyfikacja diety oraz podjęcie ćwiczeń fizycznych.
Bisfosfoniany
To właśnie te leki są najbardziej znane, ale też najczęściej stosowane w profilaktyce oraz leczeniu osteoporozy. Mają one udowodnioną badaniami skuteczność przeciwzłamaniową w osteoporozie pomenopauzalanej u kobiet, a także stosowane są u mężczyzn i w osteoporozie posteroidowej. Z powodu skuteczności przeciwwłamaniowej w zakresie biodra leki te dzieli się na:
- leki pierwszego rzutu, a jest to: alendronian, ryzedronian oraz zoledronian;
- leki drugiego rzutu, a jest to: ibandronian.
Natomiast podanie tych leków doustne bądź dożylne będzie zależało do stanu klinicznego, a także od przeciwwskazań i możliwych działań niepożądanych, a do tego od preferencji pacjenta. Natomiast przeciwwskazania do stosowania tych leków to:
- reakcje alergiczne,
- ciężka niewydolność nerek,
- hipokalcemia,
- zaburzenia połykania,
- ciąża i karmienie piersią.
Przy stosowaniu bisfosfonianów mogą się również pojawić działania niepożądane, takie jak np.:
- zgaga,
- bóle w klatce piersiowej,
- chrypka,
- objawy grypopodobne,
- gorączka,
- ból mięśni i kości,
- osłabienie.
Denosumab
To pierwszy lek biologiczny, który stosuje się w leczeniu osteoporozy. Ważne jest to, że aktywność tego leku jest tylko ograniczona do tkanki kostnej i ma wpływu na funkcjonowanie układu odpornościowego. Po zastosowaniu tego leku dochodzi do wzrostu gęstości mineralnej kości w obrębie całego szkieletu. Ponadto naukowcy udowodnili, że lek ten zmniejsza ryzyko złamań kręgów, biodra oraz złamań pozakręgowych. Lek ten podaje się w iniekcji podskórnej. Denosumab mogą stosować kobiety przy osteoporozie menopauzalnej, a także mężczyźni i mężczyźni, którzy chorują na raka prostaty, ale też są leczeni ablacją hormonalną.
SERM – Selektywne Modulatory Receptorów Estrogenowych
Leki z tej grupy mają zróżnicowane działanie agonistyczne albo antagonistyczne w zależności od docelowej tkanki. Do leczenia osteoporozy pomenopauzalenj w Europie zostały zarejestrowane dwa leki, takie jak: raloksyfen oraz bazedoksyfen. Ich działanie polega na tym, że zmniejszają one tempo utraty masy kostnej u kobiet, które przeszły menopauzę.
Leki z grupy SERM podaje się doustnie raz na dobę i to niezależnie od posiłku oraz pory dnia. Stosowanie tych leków przyczynia się do obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL, a do tego zmniejsza ryzyko rozwoju raka sutka. Poza tym warto wiedzieć, że przyjmowanie tych leków zwiększa ryzyko wystąpienia dożylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Z kolei przeciwwskazania do stosowania tych leków to:
- ciężka niewydolność nerek;
- niewydolność wątroby;
- przebyta lub obecna cholestaza;
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa;
- krwawienie z dróg rodnych, które ma nieustaloną przyczynę.
Ranelinian strontu
Lek ten został dopuszczony do leczenia osteoporozy pomenopauzalnej u kobiet oraz w osteoporozie u mężczyzn przez Europejską Agencję Leków. Z kolei Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków nie dopuściła do obrotu tego leku. Niektórzy uważają, że lek ten pobudza kościotworzenie, ale też powoduje zahamowanie procesu resorpcji kości. Do tego ten lek ma udowodnioną skuteczność reedukacji ryzyka złamań w różnych typowych lokalizacjach. Lek ten podaje się doustnie dwa razy dziennie, najlepiej na czczo, wieczorem, przed snem i przynajmniej dwie godziny po posiłku.
W 2014 roku Europejska Agencja Leków wprowadziła różne przeciwwskazania do stosowania ranelinianu strontu u osób, które:
- mają czynną albo przebytą żylną chorobę zakrzepowo-zatorową;
- są tymczasowo albo stale unieruchomieni;
- mają aktywną lub podaną w wywiadzie chorobę niedokrwienną serca, chorobę tętnic obwodowych albo naczyń mózgowych;
- mają niekontrolowane nadciśnienie tętnicze.
Obecnie lek ten podaje się w ostatnim rzucie leczenia kobiety i mężczyzn z osteoporozą, a także osobom, u których brak jest innych możliwości terapeutycznych.
Wapń i witamina D3
Aby układ kostny prawidłowo funkcjonował u osób w każdym wieku, konieczna jest odpowiednia dawka wapnia, witaminy D3 oraz białka. Dzięki nim można poprawić optymalną wytrzymałość mechaniczną kości, a także zmniejszyć ryzyko upadków. Będzie to możliwe dzięki temu, że wapń, witamina D3 oraz białko wpływają na stan układu mięśniowo-nerwowego. Bardzo ważne jest, aby zapewnić codzienną podaż tych składników wraz z dietą.
Farmakoterapia przynosi korzystane efekty, ale trzeba się stosować do zaleceń lekarza. W leczeniu wykorzystuje się leki, które można podawać doustnie, dożylnie albo podskórnie. Skuteczność leczenia osteoporozy mierzy się poprzez zdolność do zmniejszenia występowania złamań. Dzięki odpowiedniej terapii można zmniejszyć ryzyko złamań o połowę.
