Hipoglikemia to gwałtowny spadek stężenia glukozy we krwi poniżej dopuszczalnej normy. Takie epizody z niedocukrzeniem to problem głównie osób z cukrzycą, ale też mogą zdarzać się osobom zdrowym. Jakie są objawy i przyczyny niedocukrzenia?
Co to jest hipoglikemia?
Hipoglikemia to stan, w którym dochodzi do spadku stężenia glukozy we krwi poniżej normy. Stan ten określa się również mianem niedocukrzenia. Zgodnie z definicją Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego o hipoglikemii mówi się wtedy, gdy poziom glukozy spada poniżej 70 mg/dl i to niezależnie od tego, czy pojawiły się również charakterystyczne dla niej objawy. Z kolei u cukrzyków taka hipoglikemia występuje dość często, a jej objawy mogą być różne, ale część z tych objawów jest dość charakterystyczna i łatwa do rozpoznania. Dlatego warto znać objawy, które towarzyszą niedocukrzeniu, gdyż pozwoli to na szybką reakcję i wyregulowanie poziomu cukru. Jednak trzeba pamiętać również o tym, że w niektórych przypadkach objawy niedocukrzenia mogą pojawić się także wtedy, gdy poziom glukozy we krwi mieści się jeszcze w granicach normy.
Objawy hipoglikemii
Objawy, które towarzyszą niedocukrzeniu, mogą przebiegać z różnym nasileniem, co będzie zależało od poziomu glukozy we krwi. Typowe objawy niedocukrzenia to:
- nadmierna potliwość;
- drżenie rąk oraz całego ciała;
- silne uczucie głodu;
- senność, osłabienie;
- zaburzenia równowagi;
- kłopoty z równowagą;
- tachykardia;
- zaburzenia widzenia;
- nudności;
- bóle brzucha;
- mrowienie wokół ust;
- uczucie lęku oraz niepokoju.
Jednak osoby, które od bardzo dawna chorują na cukrzycę, nie zawsze dostrzegają objawy hipoglikemii. Czasami takim jedynym poważnym objawem niedocukrzenia jest utrata przytomności.
Przyczyny hipoglikemii
Hipoglikemia może pojawić się w wyniku występowania różnych czynników. Na przykład u osób z cukrzycą przyczyną spadku poziomu glukozy we krwi może być źle dostosowana dawka insuliny albo leku hipoglikemizującego w stosunku do aktualnego poziomu cukru. Niedocukrzenia pojawia się również w wyniku niektórych błędów żywieniowych. Epizody niedocukrzenia mogą pojawić się, gdy dana osoba zje posiłek z małą ilością kalorii, stosuje dietę niskowęglowodanową albo pomija posiłki lub je produkty o wysokiej zawartości tłuszczu. Na taki stan źle wpływa uprawianie intensywnego wysiłku fizycznego, ale bez uwzględniania w diecie dodatkowej dawki węglowodanów, która tutaj będzie potrzebna. Poza tym poziom glukozy może się także obniżyć u osób, u których doszło do nagłej redukcji masy ciała, ale też przy spożywaniu alkoholu.
Rodzaje hipoglikemii
Rodzaje hipoglikemii wyróżnia się ze względu na poziom glukozy we krwi:
- hipoglikemia lekka – pojawia się, gdy poziom glukozy wynosi od 50 do 70 mg/dl. Jej objawy to ból głowy, uczucie głodu, drżenie rąk, a także osłabienie i uczucie niepokoju. W takim przypadku osoba chora może sama zareagować poprzez spożycie przyswajalnych węglowodanów, np. kostki cukru albo preparatów glukozowych, które można kupić w aptece;
- hipoglikemia umiarkowana – występuje przy stężeniu glukozy od 30 do 50 mg/dl. Pojawiają się objawy takie jak przy hipoglikemii lekkiej, a do tego może pojawić się ból brzucha, nadpotliwość, kołatanie serca, a także pewne zaburzenia zachowania. Wtedy może okazać się potrzebna pomoc przy podaniu czegoś słodkiego osobie chorej;
- hipoglikemia ciężka – pojawia się, gdy poziom glukozy wynosi od 20 do 30 mg/dl. Taka hipoglikemia stanowi zagrożenia zarówno zdrowia, jak i życia, gdyż w tym przypadku osoba chora może stracić przytomność. Wtedy konieczne będzie podanie zastrzyku glukagonu, czyli antagonisty insuliny;
- nocna hipoglikemia – pojawia się ona w nocy i jest skutkiem intensywnego wysiłku fizycznego w ciągu dnia albo poprzez spożycie kolacji, która była uboga w węglowodany. U chorego mogą pojawić się koszmary senne i pocenie się, a do tego rano występuje zmęczenie i niewyspanie. Takie nocne niedocukrzenie jest potencjalnym zagrożeniem dla życia, ponieważ wiele osób chorych przesypia je, a to grozi wystąpieniem ciężkiej hipoglikemii.
Hipoglikemia to problem, który dotyka nie tylko osoby chorujące na cukrzycę, ale również osoby zdrowe. Jej przyczyny mogą być różnorodne, dlatego tak bardzo ważne jest poznanie objawów niedocukrzenia oraz skuteczne jej zapobieganie.
