Otyłość to poważna choroba cywilizacyjna, która coraz częściej występuje u dzieci i młodzieży. W Polsce na nadwagę i otyłość cierpi co piąty chłopiec, a także co siódma dziewczynka. Otyłość to choroba, którą trzeba leczyć, gdyż nieleczona może doprowadzić do rozwoju u dzieci i młodzieży poważnych powikłań.
Zasady leczenia otyłości u dzieci i młodzieży
Najważniejszą zasadą w leczeniu otyłości u dzieci i młodzieży jest zmiana stylu życia, a to oznacza zmianę sposobu żywienia całej rodziny, a także zwiększenie aktywności fizycznej również całej rodziny i wsparcie psychiczne dla dziecka z otyłością. im dziecko jest młodsze, tym łatwiej będzie można poradzić sobie z jego otyłością.
Można zacząć od robienia wspólnych zakupów, w czasie których będzie się sprawdzało wartość odżywczą produktów, które chce się wziąć do koszyka sklepowego. Wtedy można spróbować przekonać dziecko, aby nie wybierało słodyczy i niezdrowych przekąsek (chipsy), a także słodzonych napojów gazowanych. Zamiast słodyczy i słodkich napojów, warto sięgać po owoce i warzywa, a także pić niegazowaną wodę mineralną oraz naturalne świeżo wyciskane soki, które można samemu przygotować w domu.
Następnie można dziecko zaangażować do wspólnego przygotowywania posiłków. Poza tym istotne jest, aby posiłki były spożywane regularnie i zawsze jeść śniadanie. Ponadto nie wolno jeść przed telewizorem, a słodycze nigdy nie powinny być formą nagrody.
Można także pozwolić dziecku na wybranie potrawy, którą będzie chciało zjeść, ale trzeba dać mu do wyboru np. dwa zbilansowane posiłki. Poza tym nie wolno zmuszać dziecka do jedzenia. Ważne jest tutaj, aby cała rodzina jadła takie same posiłki, ponieważ nie może być tak, że dziecko je obiad dietetyczny, a rodzice jedzą, np. ziemniaki z kotletem schabowym.
Do tego wszystkiego należy dołączyć odpowiednią dawkę aktywności fizycznej i powinny to być wspólne zajęcia z rodzicami. Do tego trzeba ograniczyć czas, który dziecko spędza przed telewizorem oraz komputerem.
Odpowiednia aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży z otyłością
Podczas wybierania aktywności fizycznej dla dziecka z otyłością należy kierować się kilkoma zasadami. Najważniejsze jest, aby zajęcia fizyczne sprawiały dziecku przyjemność, a do tego muszą być przez nie akceptowane. Nie wolno zmuszać dziecka do wybierania dyscyplin, których nie lubi i to nawet wtedy, gdy mogą być bardziej skuteczne w walce z otyłością.
Poza tym daną aktywność fizyczną należy zawsze dostosować do warunków fizycznych oraz motorycznych dziecka. Na przykład nie można zaproponować dziecku uprawiania koszyków, jeżeli jest to dziecko bardzo niskie, a gimnastyki artystycznej dla dziecka, które jest zbyt otyłe i wysokie.
Kolejna zasada mówi, że wybrana aktywność fizyczna powinna spełniać kryterium skuteczności w walce z otyłością, gdyż nie wszystkie dyscypliny będą spełniały taki warunek. Ponadto zajęcia powinny być wybierane odpowiednio do wieku dziecka, a także do jego możliwości udziału w grupie rówieśników albo rodziny. Z kolei ostatnia zasada dotyczy tego, aby kontrolować u specjalisty postępy u dziecka, które będą dotyczyły usprawnienia ruchowego. Specjalista będzie mógł też zmodyfikować program. Dziecku z otyłością może pomóc:
- lekarz,
- fizjoterapeuta,
- dietetyk,
- psycholog.
Zdrowa dieta u dzieci i młodzieży z otyłością
U dziecka z otyłością dieta powinna uwzględniać pięć posiłków w ciągu dnia, które należy spożywać regularnie, czyli co 3 – 4 godziny. Należy pamiętać o tym, aby śniadanie było zawsze zjedzone w 30 minut po przebudzeniu, a kolacja 3 godziny przed snem. Posiłki powinny składać się z łatwostrawnego białka, węglowodanów złożonych, a także z odpowiedniej ilości zdrowych tłuszczów.
Na dietę dziecka powinno składać się 500 g warzyw oraz od 200 do 300 g owoców na dzień. Jednak trzeba pamiętać, że porcji warzyw nie powinno zamieniać się na owoce, gdyż mają one różną zawartość cukru. Warzywa powinny być w większości spożywane na surowo.
W skład obiadu dziecka powinno wchodzić mięso, ale o małej zawartości tłuszczu. Może to być mięso duszone, pieczone w folii czy w naczyniu żaroodpornym albo gotowane na parze. Poza tym dziecko powinno dwa razy w tygodniu jeść rybę duszoną albo grillowaną, ale nie mogą to być paluszki rybne – tylko prawdziwa świeża ryba. Do tego posiłki powinny być spożywane powoli i dokładnie gryzione.
Jeśli chodzi o płyny, to najlepiej, aby dziecko piło dobrą niegazowaną wodę mineralną. Ponadto w ciągu dnia można podawać dziecku herbaty owocowe albo ziołowe, np. rumianek lub koper włoski. Z kolei dzieci starsze mogą pić w małych ilościach słabą czarną herbatę, a także herbatę zieloną oraz czerwoną. Soki można pić jeden raz dziennie (jedna szklanka) i powinny to być soki świeżo wyciskane. Z kolei soki warzywne bez dodatku cukru można pić od 1 do 2 szklanek dziennie. Dziecko może również pić chude mleko, a słodkie napoje niegazowane albo gazowane czy też wody smakowe powinny zostać całkowicie wyeliminowane z diety dziecka z otyłością.
Otyłość to poważny problem, który dotyka coraz większą liczbę dzieci i młodzieży. Jednak zbędne kilogramy u dziecka nie zawsze budzą niepokój u rodziców. Niektórzy myślą też, że dziecko z nadwagą jest dzieckiem zdrowym, któremu nie brakuje jedzenia. Jednak dziecko otyłe równa się także otyły dorosły w przyszłości. Do tego wszystkiego mogą dojść poważne powikłania zdrowotne.
