Nadciśnienie tętnicze to choroba, którą można skutecznie kontrolować poprzez odpowiednie zmiany w swoim stylu życia, ale też czasami poprzez stosowanie niektórych leków. W większości przypadków nie jest znana przyczyna nadciśnienia. Jednak znane są czynniki ryzyka rozwoju tej choroby, które dzieli się na modyfikowalne i niemodyfikowalne. Jakie są czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego oraz jego objawy?
Czynniki ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego
Czynniki ryzyka powstawania nadciśnienia tętniczego, na które nie mamy wpływu, to:
- czynniki genetyczne – jeśli rodzice lub bliscy krewni chorują na nadciśnienie tętnicze, to zwiększa się ryzyko zachorowania. Dlatego warto wykonywać pomiary ciśnienia tętniczego krwi przynajmniej jeden raz w roku;
- wiek – większe ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego jest u osób starszych, ponieważ razem z naturalnym procesem starzenia się, dochodzi do wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, a wtedy tętnice tracą swoją elastyczność;
- płeć – mężczyźni poniżej 54. roku życia mają większe prawdopodobieństwo na pojawienie się problemów z nadciśnieniem niż kobiety. Jednak wraz z wiekiem sytuacja się zmienia, ponieważ pomiędzy 55. a 64. rokiem życia zarówno kobiety, jak i mężczyźni mają podobne ryzyko zachorowania na nadciśnienie. Natomiast przy wieku 65 lat i więcej ryzyko pojawienia się nadciśnienia jest większe u kobiet.
Czynniki ryzyka powstawania nadciśnienia tętniczego, na które mamy wpływ, to:
- brak aktywności fizycznej – ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze zwiększa zbyt mała dawka ruchu. Dzieje się tak, ponieważ aktywność fizyczna ma korzystny wpływ na serce oraz cały układ krążenia, a w tym również na wartość ciśnienia krwi;
- nieodpowiednia dieta – wysoko kaloryczna dieta, w której znajduje się dużo soli, nasyconych kwasów tłuszczowych oraz cukru zwiększa ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze. Szczególnie niebezpieczna jest dieta, która zawiera duże ilości sodu;
- nadwaga i otyłość – jeśli masa ciała jest zbyt duża, to będzie ona dodatkowym obciążeniem dla serca oraz układu krążenia, co może przyczyniać się do poważnych problemów ze zdrowiem. Poza tym nadwaga zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, a także rozwoju cukrzycy;
- picie zbyt dużej ilości alkoholu – regularne spożywanie alkoholu może przyczyniać się do zawału serca, udaru oraz arytmii. Do tego alkohol zwiększa także ryzyko nowotworu złośliwego, alkoholizmu, otyłości, a nawet samobójstwa i znacznego wzrostu nadciśnienia tętniczego;
- palenie papierosów – palenie może spowodować przejściowy wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz może powodować uszkodzenie tętnic, a to z kolei może pogłębić już istniejące nadciśnienie;
- zbyt dużo stresu – zbyt duża ilość stresu przyczynia się do podwyższonego nadciśnienia tętniczego.
Objawy nadciśnienia tętniczego krwi
Na początku nadciśnienie tętnicze może nie dawać żadnych objawów i dlatego określany jest mianem „cichego zabójcy”.
Kiedy jeszcze wartości ciśnienia nie są, aż tak bardzo wysokie, mogą pojawić się niespecyficzne objawy, takie jak:
- potliwość,
- bóle i zawroty głowy,
- bezsenność,
- kołatanie serca,
- uderzenia gorąca oraz zaczerwienienie twarzy,
- obniżenie sprawności fizycznej,
- obniżenie sprawności psychicznej.
Gdy choroba zaczyna postępować, wtedy zaczynają zmieniać się albo dochodzić nowe objawy, wskazujące na wysokie ciśnienie, do których zalicza się:
- zaburzenie widzenia,
- zimne kończyny,
- obniżenie sprawności intelektualnej,
- deficyty czuciowe albo ruchowe.
Poza tym nadciśnienie może również dawać niespecyficzne objawy, które mogą występować również przy innych chorobach, dlatego określa się je mianem niespecyficznych objawów dla wysokiego ciśnienia. Pojawić się mogą:
- ucisk w głowie – występuje sporadycznie, a do tego ma charakter tępego bólu. Najczęściej pojawia się rano w okolicy potylicy;
- zawroty głowy, które są krótkotrwałe i nie powodują utraty równowagi. Mogą do nich dołączyć szumy uszne, a także mroczki przed oczami;
- zmęczenie – pojawia się sporadycznie albo stale i to niezależnie od długości odpoczynku;
- zaburzenia snu – mogą pojawiać się w różnej formie, ale też z różną częstotliwością, np. przy problemach z zaśnięciem;
- krwawienie z nosa – a to jest już naturalna obrona organizmu przed wysokim nadciśnieniem;
- nerwowość – pojawia się nadmierne pobudzenie, ciągłe podrażnienie oraz podenerwowanie;
- duszność – mogą to być napady duszności, które pojawiają się przeważnie podczas wysiłku fizycznego, a także zdenerwowanie.
Nadciśnienie tętnicze to problem wielu osób i to nie tylko tych starszych. Na początku choroba ta nie daje żądnych specyficznych objawów, więc trudno ją samemu u siebie rozpoznać. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych, co pozwoli podjąć odpowiednie leczenie.
